"Διάφωτα" ... μια ερμηνεία του σύμπαντος κόσμου και των ανθρώπων ως μέλους του, όπου το φως ως ορατή ακτινοβολία ξυπνάει αισθήσεις και επικοινωνία κι ως μέρος του εκτεταμένου φάσματος των αόρατων ακτινοβολιών ενεργεί μαζί τους σαν τελεστής και μεταπλάστης του κόσμου.

Φως - ενέργεια, φως - ύλη - αίσθηση, φως - σχήμα, φως - έννοια, φως - πραγματικότητα.

Κι αν μοιάζει, η παραπάνω απόφανση, σαν ερμηνεία ποιητική της γένεσης και της ύπαρξης του κόσμου ή σαν απόπειρα προσδιορισμού του εσώτερου κινήτρου και του μηνύματος που απαυγάζεται από τον κύκλο των έργων "Διάφωτα" της Μαίρης Χατζηνικολή, δεν υπολείπεται καθόλου από τις αποφάνσεις των κοσμολόγων που ερευνούν την πραγματικότητα κάτω από άλλους όρους και οι οποίες δεν παύουν πάρα να είναι και αυτές ποιητικές. Γεγονός που πιστοποιεί ότι το φαίνεσθαι, όσο κι αν παραπλανά, αποτελεί μέρος του πραγματικού, ότι η καλλιτεχνική δημιουργία είναι πηγή γνώσης, ότι η γνώση ποιείται, δημιουργείται και ότι ο άνθρωπος ως ύλη και ενέργεια, ως σώμα και πνεύμα, υπάρχει ως μεταλλασσόμενο διάφωτο...

Έτσι αφήνοντας τις αισθήσεις απεριόριστες μπροστά στα "Διάφωτα", αφήνεις ταυτόχρονα να αναδυθούν από μέσα σου όλες σου οι μέχρι τώρα ποιήσεις συναντημένες πια με ό,τι βαθύτερο του ανθρώπου που τα δημιούργησε. Με την ασφάλεια αυτής της επικοινωνίας ανακαλύπτεις και τα κομβικά στοιχεία της εσωτερικής ιστορικότητας του σύνολου έργου της Μαίρης Χατζηνικολή και τις καινοτόμες λύσεις των τρόπων της καλλιτεχνικής της έκφρασης. Ακόμα περισσότερο παίρνεις μαζί σου, σαν αίσθηση ενσταλαγμένης γνώσης που διαρκεί, ό,τι θα παραμείνει άφατο από αυτήν την επικοινωνία, ό,τι δεν σχηματοποιείται ή δεν χωρά σε λεκτικούς προσδιορισμούς.

Η ζωγραφική, η γλυπτική και κατασκευαστική αντίληψη και πράξη και η χρήση του φωτός ως ύλη που επενεργεί δια μέσου της ύλης και όχι απλά σαν περιβάλλουσα, συνυφαίνονται οργανικά σε ενιαίο μόρφωμα με ιδιότυπη παρουσία. Η διαφάνεια του υλικού αποτελεί κεντρικό μορφοπλαστικό στοιχείο και η αξιοποίησή της προϋποθέτει έναν πραγματικά τεχνικό άθλο.

Οι απλωμένες μικρές ή μεγάλες εκτάσεις λεπτής κεραμικής ύλης απαιτούν προσεκτικούς χειρισμούς για να δεχθούν πλαστικές και ζωγραφικές παρεμβάσεις. Αυτός ο υλικός φορέας, που εκτείνεται στις δυο διαστάσεις και φέρει λεπτά στοιχεία ανάγλυφου ή χαράξεων, μεγεθύνεται από την ατμοσφαιρικότητα του χρώματος και από το φως που το διαπερνά και αποδίδει μια αίσθηση όγκου - χώρου πέρα από τα όρια του.

Ανθρώπινες μορφές και ατμοσφαιρικά περιβάλλοντα γίνονται το σώμα ενός πλασμού που συνεχώς μεταβάλλεται από την επίδραση διαφορετικών, κάθε φορά, φωτιστικών συνθηκών.

Έργα μοναδικά, ίδια και ταυτόχρονα διαφορετικά, προκύπτουν από τις τρεις λειτουργικές χρήσεις του φωτός που αντιτιθέμενες συντίθενται σε δομές πρωτότυπων αρμονικών συνόλων:

-το φως που διαπερνάει την ύλη ανάλογα με το πάχος της δημιουργεί χλωμές ατμόσφαιρες και έντονες λαμπερές γραμμές.

-το χρώμα που διαχέεται χωρίς να καλύπτει την επιφάνεια σαν πρόσθετη σάρκα, δημιουργεί ατμόσφαιρες ζωγραφισμένου φωτός

-το φως που έρχετα από έξω, ακτινικό ή διάχυτο, και αποκαλύπτει την υλική μορφή, τον φέροντα σχεδιασμό του ρηχού αναγλύφου και εσώγλυφου με τις σκληρές ή μαλακές σκιές

Το γεγονός ότι τα "Διάφωτα" αποκαλύπτονται με την επίδραση ισχυρού φωτός τα καθιστά υλικούς φορείς, που, κάτω από ειδικές συνθήκες, συμμετέχουν ή παράγουν νεα φαινόμενα και μορφές. Το απεριόριστο της ποικιλίας, αλλά και το ανεπανάληπτο των νεων μορφών, γεννά την ανάγκη καταγραφής και διατήρησής τους. Είναι η ανάγκη που θα οδηγήσει την Μαίρη Χατζηνικολή στο χώρο της φωτογραφικής τέχνης. Για μια ακόμα φορά ύλη και φως θα σταθούν στο επίκεντρο της καλλιτεχνικής της δραστηριότητας κάτω από νέους όρους και τεχνικές. Τα "Διάφωτα" επεκτείνονται στο χώρο και επεκτείνουν την δημιουργικότητα σε νέος προσανατολισμούς, Το φως ανοίγεται στην τρίτη διάσταση και εγκλείεται στο επίπεδο.

Το φως, τελικά, φτάνει να αυτοσημαίνεται ως γενεσιουργός αιτία που γονιμοποιεί και αποκαλύπτει μορφές και έννοιες. Επί και δια μέσου της ύλης αλλού διαχέεται κάνοντας την ύλη να αχνοφέγγει κι αλλού σμπυκνωμένο λάμπει ισχυρότερο απ' την αντίθεσή του με την συμπαγή μάζα.

Έτσι σαν ενσωματωμένη ενέργεια δεν φέγγει μέσα μας κι ακτινοβολεί η ελπίδα;