Γνώρισα τον Βρασίδα το 1945 στα πρώτα σπουδαστικά βήματα του. Τα στοιχεία που συγκροτούσαν από τότε την προσωπικότητά του ήταν αξιοπρόσεχτα, ιδιαίτερα μέσα στο κλίμα της καταπίεσης και πολιτιστικής ανυπαρξίας που επικρατούσε μετακατοχικά.

Ήταν σκεπτόμενος και μαχητικός. Είχε πάθος με την τέχνη και ενδιαφέρον για την παιδεία. Αυτά τα χαρακτηριστικά καθόρισαν τις επιλογές του στο χώρο της τέχνης και τον κατεύθυναν στο χώρο της καλλιτεχνικής διδασκαλίας.

Ο Βρασίδας, γεννημένος ζωγράφος, ήταν ταυτόχρονα σπάνια καλλιεργημένος, με γνώσεις και ταλέντα πολύπλευρα. Διάβαζε, διαλογιζόταν, έγραφε. Οι μουσικές του γνώσεις και ικανότητες δεν περιορίζονταν στην ενόργανη ερμηνεία, αλλά προχωρούσαν σε προσωπικές συνθέσεις και θεωρητικές αναζητήσεις. Ακέραιος, αλύγιστος και εκρηκτικός, προδιάγραψε από την αρχή την πορεία του. Δεν έκανε υποχωρήσεις και συναλλαγές. Δεν ανήκε σε κλίκες και κυκλώματα.

Το ζωγραφικό του έργο είναι γνωστό από ατομικές και ομαδικές εκθέσεις. Τα τελευταία χρόνια, πιο φειδωλός στις εμφανίσεις του, συσσώρευε στο εργαστήρι τη δουλειά του.

Είχα την ευκαιρία να ιδώ αναδρομικά όλα τα έργα του από τα πρώτα έξοχα σχέδια ως τις ώριμες συνθέσεις και τις τελευταίες αναζητήσεις του.

Η πρώτη διαπίστωση που έκανα μελετώντας το ζωγραφικό του έργο, ήταν ότι διακρινόταν από συνέ­πεια, αδιάσπαστη συνέχεια και σταθερό προσανατολισμό σε ζωγραφικές ανεικονικές εκφράσεις και γε­νικευμένη θεματολογία.

Ακόμα και σε νεανικά έργα, όπου παραμένει η ανάμνηση της «εκ του φυσικού» ζωγραφικής με ειδική θεματολογία, όπως στις Γκαζιέρες του 1957-58, υπάρχουν έστω και σπερματικά, η ανάλυση, η δομική α­ναζήτηση και η ανασύνθεση των επεξεργασμένων στοιχείων που τον οδήγησαν στη χαρακτηριστική πο­ρεία του.

Παράλληλα με τους ζωγραφικούς πίνακες ο Βρασίδας έχει εκτελέσει σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, άφθονα μαυρόασπρα και έγχρωμα σχέδια που έχουν για θέμα την ανθρώπινη μορφή και εξειδικεύ­ονται εντυπωσιακά με τα μοντέλα του. Η ύπαρξη σχεδίων με αυτά τα χαρακτηριστικά δεν αποτελεί α­ντινομία. Αντίθετα, με τον τρόπο που έχουν πραγματοποιηθεί, συμβάλλουν στη γενική του παρουσία. Ο Βρασίδας, εκτός από ζωγράφος, ήταν δάσκαλος. Από πολύ νέος ασχολήθηκε με την εκπαίδευση υποψη­φίων της Α.Σ.Κ.Τ. και σπουδαστών της Αρχιτεκτονικής. Ο ίδιος είχε άλλωστε μεγάλο πάθος με την έ­ρευνα και με την αναζήτηση δομής. Οι δραστηριότητες που διάλεξε ήταν επομένως συνυφασμένες με τη φύση του. Η καθημερινή τριβή με τη σπουδαστική θεματολογία αποτέλεσε μια αφετηρία, ένα γόνιμο έ­δαφος για την έρευνα του στην απλοποίηση, την εσωτερική αρχιτεκτονική, τη μετάλλαξη και ανασύνθε­ση του τόνου, της γραμμής, του σημείου και της χρωματικής μάζας.

Ο ίδιος άλλωστε έγραψε ότι... ένα μεγάλο μέρος των αισθητικών συμπερασμάτων έχει βγει από τη μελέτη της φυσικής πραγματικότητας.

Σε όλους τους ζωγραφικούς πίνακές του από το 1955 και μετά, κοινό χαρακτηριστικό αποτελεί η διάσπαση του φαινομενικού σχήματος και η αναδόμηση του πίνακα από απλοποιημένα κινητικά ζω­γραφικά στοιχεία που διαμορφώνουν νέα σχήματα, χωρίς να τα περιγράφουν και χωρίς να τα ακινητο­ποιούν.

Στην ίδια βασική διεργασία υποβάλλει ο Βρασίδας και τα σχέδια του. Διασπά την οπτική καθημερι­νότητα, τροποποιεί τα μορφοπλαστικά στοιχεία, δημιουργεί νέες σχεδιαστικές δομές και αξίες, διατη­ρώντας ταυτόχρονα την ουσία του «μοντέλου του» και την ίδια μορφή πνευματικής αναζήτησης που χαρακτηρίζει τους ζωγραφικούς του πίνακες.

Σχέδια και πίνακες έχουν πάρα πολλά κοινά. Δεν έχουν περιγραφές, ούτε περιγράμματα και δημι­ουργούνται από συμπυκνώσεις πρωταρχικών στοιχείων.

Τυχαία, σχεδόν, θα επιλέξω κάποια από τα σχέδια του. Στο σχέδιο εικ. 102 π.χ. ο γραφισμός θυμίζει τους πίνακες και παρ' όλο που το σχέδιο είναι πολύ παλιό, το άμορφο άσπρο που άφησε στην πλάτη, φέρνει στη μνήμη την παρουσία των ασπρόμαυρων συμβόλων προχωρημένων εποχών. Στο σχέδιο εικ. 79, χωρίς περιγραφές, με εντελώς ανοιχτά περιγράμματα, οι μολυβιές συσφίγγονται με κραδασμό σε αυτόνομες συνθετικές δυναμικές μάζες που εκφράζουν ρώμη, ενώ στο σχέδιο εικ. 91, τα γραμμικά στοι­χεία χωρίς να χάνουν το δομικό τους σφρίγος, κινούνται σα μάλλινες και μεταξωτές κλωστές, θροΐζοντας σα γυναικείο ρούχο.

Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της πνευματικότητας του Βρασίδα, είναι η αναγωγή όλων των μορφοπλαστικών αξιών στα αρχέτυπα και στους συμβολισμούς τους. Τα έργα του είναι λοιπόν συνθέ­σεις δομικές, αλλά συγχρόνως παίρνουν μορφή από τους συνδυασμούς των αρχετυπικών συμβολισμών. Έτσι, για παράδειγμα ο κύκλος, μεγαλύτερος ή μικρότερος, πάντα σχεδόν με τη μορφή κηλίδας, αποκτά λόγο και νόημα ανάλογα με τη συνθετική του διάταξη. Στο έργο εικ. 26 γίνεται λουλούδι, στην εικόνα 42, δέντρο στις εικόνες 44, 45, οι κύκλοι γίνονται δέντρα, καπνοί, αντανακλάσεις, δομές ατμοσφαιρι­κοί στοιχείων ενώ στα έργα εικόνες 35, 38 διατηρώντας ως ίχνη τα προηγούμενα νοήματα, αποκτούν μια καθαρά ρυθμική και μουσική αξία.

Παρατηρώντας τα έργα από τις ενότητες Παράγκες, Καπνοί και σπίτια mi Παραλλαγές, αλληλοσυνδεόμενες ενότητες της ωριμότητας του, θα χαρακτήριζα το έργο του προσθετικό και όχι αφαιρετικό, γιατί η αφαίρεση έχει γίνει σε ένα στάδιο προκαταρκτικό, πριν από τη σύλληψη των έργων. Σε ένα χώρο αχανή και απροσδιόριστο, η γενεσιουργός ενέργεια, η γραμμή, διακεκομμένη και πολλαπλασιασμένη σε πλέγματα με κηλίδες διαφορετικής διάταξης, συνθέτει άπειρους και υπαρκτούς συνδυασμούς. Οι κινή­σεις και η σύνθεση δεν καθορίζονται από καμπύλες, σχεδόν ούτε από τεθλασμένες, αλλά από διαφορο­ποιήσεις της κατεύθυνσης των πλεγμάτων, των «μουσικών πενταγράμμων» που σχηματίζουν. Και όμως παρ' όλο τον περιορισμό των χρωματικών και σχεδιαστικών μέσων στα ελάχιστα, οι δικές του συνθέ­σεις δεν είναι παραλλαγές, όπως συμβαίνει σε άλλα έργα κοινού στυλ και θεματολογίας, αλλά είναι έρ­γα αυτόνομης και διαφοροποιημένης σύνθεσης, μηνύματος και μεταδιδόμενης συγκίνησης. Ξεκινώντας από τις λιτές απομονωμένες παράγκες, στους απειλητικούς ρύπους που τυλίγουν τις πόλεις, για να πε­ράσουν με τα ίδια μέσα στις ρυθμικές μουσικές συνθέσεις που υπερνικούν τελικά με κλασσικό τρόπο τα θεματολογικά τους πάθη. Και καταλήγοντας στις Παραλλαγές διαφοροποιούνται ριζικά σε τέσσερις ό­μοιες συνθέσεις, χώρους της μνήμης, τόπους χλοερούς, κουρτίνες αέρινες και υγρές, ειρηνικές και πα­ρήγορες που ελαφρά παραμερίζουν στο κάτω άκρο τους, αποκαλύπτοντας τα μυστικά σύμβολα ενός κόσμου απροσδιόριστου.

Παράλληλα με τα βασικά δομικά στοιχεία της δουλειάς του Βρασίδα, παρουσιάζεται επίμονα στους πίνακές του μια πλούσια ασπρόμαυρη ή πρασινωπή παστόζικη μάζα, με ή χωρίς προσδιορισμένο σχήμα που δίνει μια νότα ζωική.

Μετά τις Παραλλαγές υπάρχει μια μεταβατική περίοδος, όπου τα μέσα του παραλλάσσουν συνθετικά και εννοιολογικά. Το πυκνό πλέγμα χάνει την πρώτη σημασία του. Τα διαστήματα μικραίνουν, οι γραμ­μές απλώνουν, γίνονται επιφάνειες πιο αυστηρές και αργότερα κυριαρχούνται από το «ζωικό» τους σύμβολο, την εξέλιξη του παστόζικου στοιχείου που διατρέχει και τις προηγούμενες ενότητες, μορφο­ποιημένου τώρα στην εικόνα ενός πουλιού που έρχεται ως επισκέπτης να κατοικήσει τη χώρα του.

Δεν γνωρίζω τη βαρύτητα που θα αποκτούσαν οι ρόλοι. Δεν γνωρίζω πού οδηγούσε τώρα ο Βρασί­δας τις περιπλανήσεις του. Οι λύσεις του μύθου και οι εικασίες είναι υποκειμενικές.